Jennifer Crumbleys zoon Ethan klaagde in november 2021 dat hij „in huis een demon, een spook of iemand” waarnam. Op school maakte hij vervolgens een tekening die zo verontrustend was, dat zij en haar man op gesprek moesten komen. Daar verzwegen beide ouders dat ze hun 15-jarige jongen onlangs een vuurwapen cadeau deden, maar weigerden ze desgevraagd om hem mee naar huis te nemen.
De jongen moest terug zijn klas in. Niemand keek meer in zijn rugzak, waarin hij het vuurwapen had verborgen. Enkele uren later opende hij het vuur: vier medeleerlingen in de leeftijd van 14, 16 en twee keer 17 schoot hij dood, zeven anderen raakten gewond.
Een jury in de Amerikaanse staat Michigan oordeelde dinsdag dat moeder Jennifer Crumbley (45) hiermee zo nalatig handelde, dat ze zich viermaal schuldig maakte aan ‘involuntary manslaughter’ (een levensdelict vergelijkbaar met ‘dood door schuld’ in Nederland). De rechter zal later de strafmaat bepalen, die kan oplopen tot maximaal vijftien jaar celstraf per veroordeling. Volgende maand staat vader James Crumbley (47) terecht op soortgelijke aanklachten. Ethan Crumbley (nu 17) zit reeds een levenslange straf uit.
Voorbeeld of gevaarlijk precedent?
Het is voor het eerst dat een Amerikaanse ouder strafrechtelijk vervolgd én veroordeeld is voor het bloedbad dat haar kind aanrichtte. En in een land dat regelmatig wordt opgeschrikt door incidenten met minderjarigen die het vuur openen, leidt het vonnis gelijk tot een levendig debat onder advocaten en strafrechtgeleerden. Voorstanders zeggen dat het kan helpen om ouders minder vuurwapens te laten rondslingeren, anderen spreken van een gevaarlijk precedent.
Lees ook
Ouders verdachte van schietpartij op school Michigan gearresteerd
De critici zeggen dat aanklagers in meer van dit soort zaken op zoek zullen gaan naar ‘zondebokken’. Met deze uitspraak in de hand zouden ze ouders ook makkelijker kunnen dwingen tot plea bargains: schikkingen waarvoor ze in ruil voor een lichtere straf schuld bekennen en mee moeten werken aan vervolging.
Een ander bezwaar is dat Crumbley zich weliswaar een slechte moeder toonde, maar dat dit nog geen misdrijf is. Bovendien bekende haar zoon tijdens zijn eigen proces schuld en een basisprincipe in het strafrecht is dat iemand niet verantwoordelijk kan worden gehouden voor de daden van een ander.
Andere juristen menen dat het zo’n vaart niet zal lopen. De ouderlijke nalatigheid in deze ene zaak, stellen zij, was daar te uniek en extreem voor.
Dode vogels
Het handelen van de Crumbleys was voor justitie in ieder geval nauwgezet te reconstrueren. De aanklagers voerden tijdens het twee weken durende proces uitvoerig bewijs op dat Jennifer Crumbley meerdere noodkreten van haar zoon negeerde, terwijl uit berichtenverkeer op haar mobiele telefoon bleek dat ze wel degelijk besefte dat hij een direct gevaar vormde voor zijn omgeving.
Ze weigerde psychische hulp te zoeken voor haar zoon, ook nadat hij daar wegens zijn aanhoudende hallucinaties in meerdere sms’jes zelf om vroeg. Ze deed ook niets met de ontdekking dat hij kleine dieren mishandelde en doodde – een klassieke voorspeller van later geweld tegen mensen. Zo bewaarde Ethan het kopje van een door hem gemartelde vogel maandenlang in een glazen pot op zijn kamer, voerde de aanklager tijdens het proces aan.
Daarentegen liet de moeder wel toe dat vader James hem, enkele dagen voor de schietpartij, meenam naar een wapenwinkel om als Thanksgiving-cadeau een eigen pistool uit te zoeken. Crumbley stelde dat ze „zich er niet gemakkelijk bij voelde” dat wapen op een veilige plek te bewaren en die taak liever aan de vader liet. Aanvankelijk zou ze samen met hem terechtstaan, maar het ouderpaar vroeg uiteindelijk om aparte processen.
Lees ook
Steeds meer Amerikaanse kinderen slachtoffer vuurwapengeweld
Ook op de dag van het bloedbad kwamen de Crumbleys niet in actie. De school belde die ochtend dat Ethan in de hoek van zijn wiskunde-opgave een schietend vuurwapen had getekend. Hierbij stond de tekst: „De gedachten houden niet op. Help me. De wereld is dood. Mijn leven is nutteloos.”
Een counselor van de school drong er op aan snel hulp te zoeken voor de jongen, maar de ouders zeiden naar hun werk te moeten. Aan de man met wie ze op dat moment een buitenechtelijke affaire had, stuurde Jennifer Crumbley kort na dit gesprek een sms’je. In een van die berichten, zo citeerde justitie, schreef ze te vrezen dat Ethan „iets doms gaat doen”.